ส้มป่อยเป็นไม้มงคลของชาวเหนือล้านนา ออกผลเป็นฝักช่วงเดือน ธันวาคม – กุมภาพันธ์ ของทุกปี แต่จะนิยมเก็บฝักส้มป่อยในเดือนห้าตามปฏิทินล้านนา คือ ช่วงเดือนกุมภาพันธ์
เพราะเชื่อว่าเป็นเดือนที่มีความสำคัญทางพระพุทธศาสนา ตามความเชื่อโบราณชาวเหนือ ชาวล้านนามีความเชื่อว่าส้มป่อยจะช่วยปัดเป่าสิ่งไม่ดีภูตผีปีศาจไม่ให้มารบกวน อีกทั้งใน ประเพณีปีใหม่เมืองของชาวล้านนายังใช้ส้มป่อยมาเป็นน้ำพระพุทธคุณ รดน้ำดำหัว เพื่อ ความเป็นสิริมงคล
ลักษณะของ ฝักส้มป่อย
ลักษณะของฝักเป็นรูปขอบขนาน แบบยาว ผิวฝักเป็นลอนคลื่นเป็นข้อ ๆ ตามเมล็ด ปลายฝักมีหางแหลม ส้นฝัก หนา ผิวฝักขรุขระหรือย่นมากเมื่อแห้ง ฝักมีขนาดกว้างประมาณ 1.3-1.4 เซนติเมตร
และยาวประมาณ 7-9.3 เซนติเมตร ฝักอ่อนเปลือกเป็นสีเขียว อุมแดง เมื่อแก่แล้วฝักจะเปลี่ยนเป็นสี นํ้าตาลเข้มหรือสีน้ำตาลดำ ก้านฝักยาว ประมาณ 2.8-3 เซนติเมตร
ในแต่ละ ฝักจะมีเมล็ดประมาณ 5-12 เมล็ด เมล็ดส้มป่อยมีลักษณะเป็นรูปทรง แบนรี สีดำผิวมัน มีขนาดกว้าง ประมาณ 4-5 มิลลิเมตร และยาว ประมาณ 7-8 มิลลิเมตร